กลไกการบริหารของอาเซียน

โครงสร้างอาเซียนภายใต้กฎบัตรอาเซียน

 1. การประชุมสุดยอดอาเซียน (ASEAN Summit) เป็นการประชุมในระดับสูงสุด ผู้เข้าร่วมประชุมคือหัวหน้าของรัฐบาลของแต่ละประเทศสมาชิก เพื่อกำหนดแนวนโยบายในภาพรวมและเป็นโอกาสที่ประเทศสมาชิกจะได้ร่วมกันประกาศเป้าหมายและแผนงานของอาเซียนในระยะยาว โดยการจัดทำเอกสารในรูปแบบของแผนปฏิบัติการ (Action Plan) แถลงการณ์ร่วม (Joint Declaration) ปฏิญญา (Declaration) ความตกลง (Agreement) หรืออนุสัญญา (Convention) เช่น Hanoi Declaration, Hanoi Plan of Action และ ASEAN Convention on Counter Terrorism เป็นต้น การประชุมสุดยอดอาเซียนมีกำหนดการประชุม 2 ครั้งต่อปี มีกำหนดการครั้งละ 3 วัน โดยมีการประชุมย่อย ดังนี้

 (1) หัวหน้ารัฐบาลของรัฐสมาชิกจัดการประชุมภายใน
 (2) หัวหน้ารัฐบาลของรัฐสมาชิกหารือร่วมกันกับรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศในที่ประชุมกลุ่มอาเซียน
 (3) การประชุมที่เรียกว่า "อาเซียนบวกสาม" ประมุขของรัฐสมาชิกประชุมร่วมกับประมุขของสาธารณรัฐประชาชนจีน ญี่ปุ่นและเกาหลีใต้ โดยจัดขึ้นพร้อมกับการประชุมสุดยอดผู้นำอาเซียน
 (4) การประชุม "อาเซียน-เซอร์" ประมุขของรัฐสมาชิกประชุมร่วมกับประมุขของออสเตรเลียและนิวซีแลนด์

 2. การประชุมในระดับรัฐมนตรีประสานงานอาเซียน (ASEAN Coordinating Council) เป็นการประชุมของรัฐมนตรีต่างประเทศของประเทศสมาชิก โดยประชุมอย่างน้อย 2 ครั้งต่อปี เพื่อเตรียมการประชุมสุดยอดอาเซียน และประสานงานกับคณะมนตรีประชาคมอาเซียน

 3. การประชุมคณะมนตรีประชาคมอาเซียน (ASEAN Community Councils) เป็นการประชุมระดับรัฐมนตรี ซึ่งประกอบด้วยคณะมนตรีประชาคมการเมืองและความมั่นคงอาเซียน (ASEAN Political Security Community Council - APSC) คณะมนตรีประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน (ASEAN Economic Community Council - AEC) และคณะมนตรีประชาคมสังคมและวัฒนธรรมอาเซียน (ASEAN Socio-Cultural Community Council - ASCC)

 4. การประชุมระดับรัฐมนตรีเฉพาะสาขาของประเทศอาเซียน (Sectoral ASEAN Ministers' Meeting) เพื่อกำหนดแนวนโยบายและเร่งรัดการดำเนินกิจกรรมของคณะกรรมการอาเซียนต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง รวมทั้ง ริเริ่มโครงการความร่วมมือในด้านต่าง ๆ เช่น ด้านสาธารณสุข ด้านกลาโหม ด้านการศึกษา และด้านการเงินการคลัง เป็นต้น 5. การประชุมระดับเจ้าหน้าที่อาวุโสอาเซียน (ASEAN Senior Officials Meeting) ประกอบด้วย ปลัดกระทรวงของประเทศสมาชิกที่ทำหน้าที่ดูแลความร่วมมือของอาเซียนด้านต่าง ๆ เช่น ด้านการเมือง ด้านเศรษฐกิจ ด้านยาเสพติด เป็นต้น